Susuzluğa alternatif çare

Cumhuriyet gazetesi, Bilim ve Teknoloji ilavesi, Sayfa 21, 14 Eylül 2007

Şehirlerde ve tarım alanlarında su sıkıntısı çekiliyor. Göller ufalıyor, bazıları kuruyor, tarım zarar görüyor. Fakat, bütün bu felâketlerin boyutu her yıl büyürken, yurdumuzda nehir ve çaylarımızdan gelen suların yarısından fazlası kullanılmadan denizlere akıyor. Bu yanlız bizde değil, bütün dünyada olageliyor.

Denizlerin ise suya ihtiyacı yok. Zâten erimekte olan kutup buzları ve erimeye başlayan buzullardan ötürü denizlerin seviyelerinin yükseleceği bildiriliyor. Birtaraftan sıkıntı çekerken, diğer taraftan bu israf neden?

Hâlen Yunan adalarının çoğunda su yoktur. Bütün su, aynen vaktiyle bizim Büyükada, Heybeli, Burgaz, Kınalı ve Sedef adasına yaptığımız gibi, tankerlerle getirilir. Tankerle su taşımak, bilinen, kullanılan bir çaredir, hiç de mantık dışı ve çok masraflı olan bir yöntem değildir. Bedeli, susuz kalmakla da kıyaslanamaz.

İstanbul bölgesinin yakınında, Meriç, Sakarya nehirleri, Siman, Gönen ve Biga çayları vardır. Bunların suyu da denize dökülmektedir.

Bu suların tamamını barajlıyarak denize dökülmesini önlemek bugün için gerekli görülmüyor. Ancak sular tam denize dökülmeden evvel, bir kısmının tankere pompalanmaması için bir neden yoktur.

Tankerlerle gelen suyun şehir arıtma şebekesine uygun bir şekilde ilavesi, özenlikle sıkıntı zamanlarında, baraj ve göletlerin tamâmen kurumasını önleyecektir.

Bu yöntem denize dökülen nehirlerin yakınındaki bütün bölgelerde kullanılabilir. Suyun nehir ağzından alınarak kullanılması, akar suların tarım için de daha fazla kullanılmasına yardımcı olacaktır.

Daha çok artezyenler açarak yer altı sularının dengesini bozmak, topraktaki su seviyesini kendini toprlayamayacak derecede düşürmek, bir yöntem değildir. İlk yapılması gereken boşuna denize dökülüp ziyan olan suları işe yaratabilmek olmalıdır.

Suyun az kullanılması ormanlık alanları da küçülteceğinden, kısırdöngü yaparak yağmuru azaltacak ve kuraklığın daha da hızla artmasına neden olacaktır. Çare, suları ziyan etmeden kullanma anlayışını, ivedelikle uygulamaktır.

 

Turgut A. Karabekir, Y. Mimar, AİA

turgutk@gmail.com

 

About The Author