Yapılaşma ve sel suları kontrolü

İnşaat sektörü ABD ekonomisinin lokomotifidir. Ümit ederim ki, yıllardır gelmesini beklediğim mortgage sistemiyle, biz de aynı faydaları elde ederiz. Aslı çok basit olan bu sistemi yozlaştırmadan, sağa sola çekmeden, bazılarına yiyim yeri yapmadan, uygulamayı başardığımız takdirde, inşaat sektöründe ekonomimizi kalkındıracak çok büyük bir patlama beklenmelidir.

Bu patlama ile beraber ABD’de yılardır yürülükte olan Yağmur suları yönetimi (Storm Water Management), bilimi, ve ona bağlı kuralların da uygulanmasına başlanmalıdır. Aksi halde birkaç yıl sonra içinden çıkılamaz zorluklarla karşılaşmamız kaçınılamaz.

Doğal yöre, asfalt, beton, yol, park yeri, yapı damları, kaldırımlar ve benzerleri yerlere dönüşünce, yarattıkları geçirimsiz alanlar nedeniyle, doğada var olana ilave olan yağmur suyunun yüzeyde kalmasına neden olurlar. Bu sular toprak tarafından emilemeyeceğinden sel felaketlerinin oluşmasını hızlandırırlar ve tahripkar etkilerini arttırırlar.

ABD’deki uygulamalara göre, yaptıkları ile yöreyi değiştirenler, evvelce var olmayan, sert yüzeyler nedeniyle yarattıkları su mikdarı kadar suyun yönetiminden sorumludurlar. Sorumlulukları, mevkilerine göre, elli veya yüz yıllık fırtına istatistiklerine dayanarak belirlenen yağmur mikdarına bağlı olarak, yarattıkları sert alanlara doğuşacak, su hacmine bağlıdır.

Yaptıkları inşaat vb değişikliklerle yaratılan ilave su, hiçbir şekilde, kontrol edilmeden, kendi mülkiyetlerinin dışına bırakılamaz. Yani herkez, nekadar ufak veya büyük ölçüde olursa olsun, kendi yarattığı suyu nitelik ve nicelik olarak, belirlenmiş standartlara göre, kontrol etmeye mecburdur.

Yağmur suları çöp, çamur ve pislik taşıdığından,  bekletilerek bunlarınn dibe çökmesini sağlamak gerekir. Bu nedenle, yapılan her yapılaşmada havuzlama uygulanır. Arsanın en alçak bir yerinde veya birkaç yerinde,  olabilecek fırtınada meydana gelebilecek su mikdarını tutabilecek büyüklükte gölcükler  yapılır. Yağmur geldiğinde sular bu gölcüklerde toplanır, ve ufak bir çıkış borusuyla yavaş yavaş boşalması sağlanırken, pislikler dibe çökmüş olur. Aynı zamanda da, yağmur fırtınası sırasında kentin idare etmek zorunda olduğu sularına, ilave yük verilmemiş olur.

Yapılaşmanın pilanları yapılırken bu havuzların belirlenmiş olması şarttır. Yer olan arsalarda gölcükler topraktan yapılır, yaş veya kuru, kısmen yaş kalan şekillerde, aynı zamanda da peyzaja ilave eleman olarak kullanılabilecek şekilde yapılabilirler. Yaş kalanlarda suyun yükselebilmesi için geren pay verilir, su boşaldığında gölcük gene görünümünü muhafaza eder.

Kent içinde veya arsalarında gölcükleri yapmak imkanı olmayan yerlerde de, yer altına yapılacak depolarda suyu geçici olarak tutmak mecburiyeti vardır. Genellikle bunlar kent içinde olduğundan, yollarda biriken yağları da içereceğinden, su boşaltma borusuna verilmeden  evvel yağ kapanından geçmesi sağlanır. Bütün bu sistemler inşaat sırasında da çalışıyor olmalıdır.

Yukarıdaki yöntemler uygulanmadan hiçbir yapıya başlama izni verilmez. Yapılacak bütün masraf mal sahibi tarafından karşılanır. Hiçkimse, hiçbir şekilde belediyelerin mevcut sistemlerine ilave bir yük getiremez.

Bazı durumlarda, belediyeler bir yöre için büyücek göller planlamış ve yapmışlarsa, o zaman yapı sahibinden, kendi yaptığı zaman yükleneceği masrafı, belediyenin hazır gölünü kullanacağı için, maddi katkıda bulunması sağlanır.

Bugün Bodrum’da sel felaketlerinin eskiye nazaran artmakta olmasının bir sebebi de yukarıdaki önlemleri uygulamamız olmasıdır. Hâlâ yarımadamızda yapılmakta olan tesisler, yapılar, mahalleler, sularını gelişigüzel etrafa bırakmakta ve sel oluşmasına, sel sularının artmasına,  neden olmaktadırlar. Bu nedenlerle Türkiye batı ülkeleri içerisinde en yüksek erozyon  ile alarm verici bir şekilde toprak kaybeden ülkedir.

Şayet biz bu uygulamalar başlamazsak, çok yakın gelecekte geriye dönmesi mümkün olmayan boyutta bir problemle karşı karşıya kalacağız. Belediyelerin bugünki tutumla, yukarıdaki uygulamaları yapmadan, sel problemine bir çare bulmaları mümkün olmayacaktır.

Gelecek yazımda, Yapılaşmanın getirmesi gereken diğer sorumluluklara bakacağız .

About The Author